Жүгіру жолы • Қазіргі заманғы мектеп-лицей-бұл баланың кең білім тәжірибесін жинақтайтын орын
Қараганды облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының «Нұра ауданының тарихи-өлкетану музейі» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорын
Қостанай облысы әкімдігінің мәдениет басқармасы.

+7 (777) 777-77-77

Вход в аккаунт
Жүгіру жолы • Қазіргі заманғы мектеп-лицей-бұл баланың кең білім тәжірибесін жинақтайтын орын
AA+
Қараганды облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының «Нұра ауданының тарихи-өлкетану музейі» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорын
Қостанай облысы әкімдігінің мәдениет басқармасы.
Мекен жайы:
Казахстан, 111200, Костанайская обл. г.Лисаковск
Жұмыс кестесі:
пн - пт: 09.00 - 18.00 обед 13.00 - 14.00
Билеттер мен экскурсиялар
+8 7143 33 89 26, +8 7143 44 87 20
Телефон:
+7 7143 33 89 26
Кіру
Тіркелу

НҰРА АУДАНЫНЫҢ ЖЕРГІЛІКТІ МАҢЫЗЫ БАР ТАРИХИ-МӘДЕНИ,ЕСКЕРТКІШТЕРІНІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЗІМІ

ЕСКЕРТКІШ АТАУЫ

ЕСКЕРТКІШ ТҮРІ

ЕСКЕРТКІШ ТҰРҒАН ЖЕР

Координаты

Қысқаша тарихы

1

Қарақойын 3 тұрағы, тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан ОШ-қа 3 шм жерде. Қарақойын селолық округі

49.857444, 68.868629.

 

2

Жанбөбек 4 тұрағы,тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан  ОШ-қа 5 шм жерде, Қарақойын селолық округі


49.872758, 68.851450

 

 

3

Қылыш қорғаны, ортағасыр

археология

Қылыш селосынан СБ-қа5 шм, Талды  селолық округі


49.473467, 69.079227

Қылыш қорғаны ортағасыр,Қылыш ауылынан солтүстікке қарай 5 км жерде орналасқан.

4

Айдағарлы үңгірі, тас дәуірі

археология

Талдысай селолсынан ОШ-қа 26 шм жерде, Талдысай селолық округі

49.491670, 69.146357

Айдағарлы үңгірі Жақсы көң өзенінің  сол жағында орналасқан ,Шөптікөл ауылынан 26 км Онтүстік баастына 0,5 км ескі қыстақ бар.Үңгір жартасты жерде орналасқан 2 кіреберісі бар, бірінші кіреберісі ені 6 биіктігі 2м,екінші кіреберісі ені 3м биіктігі 2м құрайды.

5

Айдағарлы 2 тұрағы, тас дәуірі

археология

Талдысай селолсынан ОШ-қа 26 шм жерде, Талдысай селолық округі

49.482107, 69.143524

Айдағарлы 2 тұрағы Жақсыкөн өзенінің сол жағалауында,Шөптікөл ауылынан 26 км оңтүстік-батысында орналасқан

6

Айдағарлы 3 тұрағы, тас дәуірі

археология

Талдысай селолсынан ОШ-қа 26 шм жерде, Талдысай селолық округі

49.501063, 69.141550

Айдағарлы 3 тұрағы орналасқан жері Жақсыкөн өзенінің сол жағалауында, оңтүстік-батысқа қарай 26 км жерде,Шөптікөл ауылынан  10 км жерде орналасқан.

7

Айдағарлы 4 тұрағы, тас дәуірі

археология

Талдысай селолсынан ОШ-қа 26 шм жерде, Талдысай селолық округі

49.503209, 69.139018

Айдағарлы тұрағы 4 Жақсыкөн өзенінің оң жағалауында, Шөптікөл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 26км, мазардан оңтүстік-батысқа қарай 1 км жерде орналасқан.

8

Айдағарлы 5 тұрағы, тас дәуірі

археология

Талдысай селолсынан ОБ-қа 5 шм жерде, Талдысай селосы, Талдысай селолық округі


49.488798, 69.104857

Айдағарлы тұрағы 5

Жақсы көн өзенінің сол жағалауында, Шөптікөл ауылының оңтүстік-батысқа қарай 27 км, айдағарлы үңгірінен солтүстік батысқа қарай 0,7 км жерде орналасқан.

9

Ақ қошқар қорымы, қола дәуірі

археология

Керей селосынан О-ке 10 шмжерде, Қарақойын селолық округі

49.861435, 68.873868

Керей ауылынан оңтүстікке қарай 10 км; Жанбөбек ауылынан оңтүстікке қарай 100 м; оңтүстік-батысқа қарай 1 км; 1 км; солтүстік-батысқа қарай 60 км; Қолжаман өңірінен солтүстік-шығысқа қарай 5 км; Қарақойын қыстағынан солтүстік-батысқа қарай 25 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 25 км; батысқа қарай 16 км; солтүстік-батысқа қарай 18 км; Керей ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10 км; Аққолқа ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 17 км; Қарақойын қыстағынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; қыстақтан шығысқа қарай 5 км.

10

Жанбөбек 2 тұрағы,тас дәуірі

археология

Жанбөбек селосынан О-ке 100 м жерде, Қарақойын селолық округі

49.877684, 68.860697

 

11

Жанбөбек 5 тұрағы,тас дәуірі

археология

Жанбөбек селосынан ОБ-қа 1ш м жерде, Қарақойын селолық округі

49.876360, 68.864036

 

12

Жанбөбек 6 тұрағы,тас дәуірі

археология

Жанбөбек селосынан ОБ-қа 1ш м жерде, Қарақойын селолық округі


49.877188, 68.867552

 

13

Ақ қошқар 1 тұрағы, тас дәуірі

археология

Жанбөбек селосынан СБ-қа 60ш м жерде, Қолжаман өңірінен СШ-қа 5шм жерде, Қарақойын селолық округі

49.855335, 68.861330

 

14

Ақ қошқар 2 тұрағы, тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан СБ-қа 25 шм жерде, Қарақойын селолық округі

49.863109, 68.880148

 

15

Ақ қошқар 3 тұрағы, тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан СБ-қа 25 шм жерде, Қарақойын селолық округі

49.865613, 68.854742

 

16

Ақ қошқар 8 тұрағы, тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан Б-қа16 шм жерде, төбе шыңында, Қарақойын селолық округі

49.867840, 68.850772

 

17

Ақ қошқар 9 тұрағы, тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан СБ-қа 18 шм жерде, Қарақойын селолық округі

49.864534, 68.856952

 

18

Ақ қошқар 10 тұрағы, тас дәуірі

археология

Керей селосынан ОБ-қа 10 шм жерде, Қарақойын қыстағынан СБ-қа 8шм, Қарақойын селолық округі

49.885448, 68.859944

 

19

Ақ қошқар 2 қорғаны, орта ғасыр

археология

Керей селосынан ОБ-қа 10 шм жерде, төбе баурайында, Қарақойын қыстағынан  СБ-қа 18 шм жерде, Қарақойын  селолық округі

49.875202, 68.839151

 

20

Бақалы бұлақ 1 тұрағы, тас дәуірі

археология

Аққолқа селосынан СШ-қа 17шм жерде, Қарақойын  селолық округі

49.873965, 68.857567

 

21

Қарақойын 2 тұрағы,тас дәуірі

археология

Қарақойын қыстағынан ОШ-қа 3 шм жерде, Қарақойын  селолық округі


49.873719, 68.857452

 

22

Қарақойын 5 қорғандар тобы, ортағасыр

археология

Қарақойын қыстағынан Ш-қа 5 шм жерде, Қарақойын  селолық округі

49.874048, 68.851393

 

23

Энтузиаст 3 қонысы, қола дәуірі

археология

Ахмет ауылынан ОБ-қа 1 шм , Энтузиаст  селолық округі

50.643309, 71.454513

Ахмет ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1 км; солтүстік-батысқа қарай 1,5 км; 1,5 км; 1,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 5 км.

24

Түменбек қорымы, ЕТД

археология

Ахмет ауылынан ОБ-қа 1,5 шм , Энтузиаст  селолық округі

50.649071, 71.478342

 

25

Энтузиаст 2 қонысы, қола дәуірі

археология

Ахмет ауыл селосынан СБ-қа 1,5 шм , Энтузиаст  селолық округі

50.646917, 71.474785

 

26

Ахметауыл қонысы, қола дәуірі

археология

Ахмет ауылынан СБ-қа 1,5 шм , Энтузиаст  селолық округі


50.643549, 71.477339

 

27

Энтузиаст 1 қонысы, қола дәуірі

археология

Ахмет ауылынан ОБ-қа 1,5 шм , Энтузиаст  селолық округі

50.643876, 71.477124

 

28

Майоровка қонысы, қола дәуірі

археология

Ахмет ауыл селосынан ОБ-қа 5 шм , Энтузиаст  селолық округі


50.657512, 71.458220

 

29

Екпен 1 қонысы, қола дәуірі

археология

Көбетей селосынан С-ке 10шм жерде, Черниговский селолық округі


50.499485, 71.435196

 

30

Черниговка қонысы,қола дәуірі

археология

Черниговский селосынан ОБ-қа 16 шм жерде, Көбетей селолық округі

50.446921, 71.437138

Екпен 1 қонысы, қола дәуірі; Черниговка қонысы, қола дәуірі; Шекемен қорымы, ерте темір ғасыры

31

Шекемен қорымы,ЕТД

археология

Черниговский селосынан О-ке 10  шм жерде, Көбетей селолық округі

50.453940, 71.442749

 

32

Құланөтпес қонысы, қола дәуірі

археология

Құланөтпес селосынан ОБ-қа 8 шм жерде, Донской селолық округі

50.158007, 69.524752

 

33

Донской қорымы, қола дәуірі

археология

Құланөтпес селосынан ОБ-қа 4 шм жерде, Донской селолық округі

50.159911, 69.530652

 

34

Ивановка қорымы, ЕТД

археология

Құланөтпес селосынан ОБ-қа 15 шм жерде, Донской селолық округі

50.162083, 69.524473

 

35

Захаровка  2 қорымы, ЕТД

археология

Ақмешіт селосынан СШ-қа 1,5 шм жерде, Захаровсий селолық округі

51.336745, 70.524154

Қорған (Захаровка)

ерте темір дәуірі, Нұра өзенінің сол жағалауында, Ақмешіт ауылынан батысқа қарай 1,5 км жерде қазақ-жоңғар соғысы, 17-18 ғасырдың ортасына дейін созылған қазақ-жоңғар хандықтары арасындағы қақтығыс болды.

 

36

Захаровка  3 қорымы, ЕТД

археология

Ақмешіт селосынан СШ-қа 4 шм жерде, Захаровсий селолық округі

51.332515, 70.511279

Қорған (Захаровка)

ерте темір дәуірі, Нұра өзенінің сол жағалауында, Ақмешіт ауылынан батысқа қарай 4 км жерде қазақ-жоңғар соғысы, 17-18 ғасырдың ортасына дейін созылған қазақ-жоңғар хандықтары арасындағы қақтығыс болды.

37

Құланөтпес қорымы,ЕТД

археология

Қүланөтпес селосынан ОБ-қа 15 шм жерде, Донской селолық округ

50.158041, 69.524650

Құланөтпес-ҚарағандыоблысыНұраауданы Донауылдықокругіндеорналасқанқоладәуірініңархеологиялықескерткіші.Оған Андроновмәдениетінежататын елді мекен де,қорымдардакіреді. Бұлаймақтағықорғандарменелдімекендерқоладәуірініңәртүрлікезеңдерінен, соның ішінде НұражәнеТасмолакезеңдерінен басталады.

Құланөтпес қорымынан археологтар Андронов мәдениетінің Нұра кезеңіне тән тас тақталармен қоршалған қорымдарды тапты. Молаларда саз балшықтан жасалған құмыралар, қола бұйымдардың сынықтары мен жануарлар сүйектері болған, бұл сол кездегі халықтың материалдық мәдениеті мен шаруашылық белсенділігінің дамығанын көрсетеді.

38

В. Кошетков және Н. Грибов ерлік жасаған жеріндегі «Алаулы трактористер» ескерткіші, 1962 ж.

Қалақұрылысы және архитерктура

Щербаковский селосынан СШ-қа 10шм жерде, Тассуат селолық округі

49.747639, 71.100244

1962 жылы 5 қыркүйекте астық алқабын өрттен қорғап, "Щербаковский" совхозының тракторшылары – В. Котешков, Н. Грибов қаза тапты.          Содан кейін бүкіл ел коммунист ретінде өмір сүрген екі тракторшы – Николай Грибов пен Владимир Котешков туралы хабар тарады. Олар тарихқа "Отты тракторшылар"деген атпен кірді. Ескерткіш солтүстік шығыста қазіргі №1 бригада жерінде қойылған. 

39

Н. Грибовтың зираты,1962 ж.

Қалақұрылысы және архитерктура

Щербаковский селосының орталық зиратында, Тассуат селолық округі

49.752933, 71.073102

Н. Грибов зираты ауылдың солтүстігінде орналасқан. Зиратта Н. Грибовтің фотасы қойылған биіктігі – 2,5 метір  үшбұрыш пішіндес  тақта қойылған.    

40

Н. Грибовтың ерлік жасаған тракторы, 1962 ж.

Қалақұрылысы және архитерктура

Щербаковский селосының шыға берісінде, Тассуат селолық округі

49.749417, 71.081956

Трактор ескерткішін  – Николай Грибов пен Владимир Котешковтың ерлігі үшін  ауылдың шығыс жағында орнатылған, ол өзінің нақты көлемінде қойылған.

41

Ақ бекет мазары,ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қылыш селосының аймағында, Талдысай селолық округі

50.465275, 60.310671

 

42

Ахметжан мазары,ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қылыш селолсынан С-ке 2 шм жерде, Талдысай селолық округі

50.456697, 60.309405

 

43

Қылыш мазары,ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қылыш селосынан СШ-қа 1,5 шм жерде, Талдысай селолық округі

50.457957, 60.315601

 

44

Али-Түсіп мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қарақасқа селосы, Аршалы селолық округі

49.304857, 69.851450

 

45

Биғабыл мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Жанбөбек селосында, Қарақойын селолық округі

49.872402, 68.851391

 

46

Жанғабыл мазары,ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Жанбөбек селосында, Қарақойын селолық округі

49.871400, 68.848596

 

47

Ақпан мазары,ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қылыш селосы аумағында, Талдысай селолық округі.

50.470730, 60.291338

 

48

Әбділда мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қарақасқа селосында, Аршалы селолық округі

49.307805, 69.872946

 

49

Жәнібек мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Керей селосында, Қарақойын селолық округі.

49.886588, 68.880742

 

50

Шоң мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қарақасқа селосынан 18 шм жерде, Қарақойын селолық округі.

49.327819, 69.871840

 

51

Щербаковский қорымы, қола дәуірі

Археология

Щербаковский селосынан БОБ-қа 300 шм жерде, Тассуат селолық округі.

49.793736, 71.040592

Қорым қола дәуіріне жатады.  Ол биік төбе үстінде орнатылған.  Көлемі – 300 шаршы метр. 2023 жылы археологиялық жұмыстар жүргізілді

 

52

Щербаковский 4 қорымы, ЕТД

Археология

Щербаковский селосынан ОШ-қа 18 шм жерде, Тассуат селолық округі.

49.808860, 71.115007

Қорым, ертедегі тас дәуіріне жатады, ол оңтүстік шығыста орналасқан,  жалпы ауданы 18 шаршы метрді құрайды.

53

Щербаковское қонысы, қола дәуірі

Археология

Щербаковский селосынан ОШ-қа 18 шм жерде, Тассуат селолық округі.

49.719212, 71.043768

Қоныс қола дәуірі кезеңіне жатады, қорым Құланөтпес өзені саласының   оң жақ жағалауында орналасқан. 2023 жылы археологиялық жұмыстар жүргізілді

54

Баршынгүл мазары, ХХ ғ. басында

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршын селосынан О-ке 1 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.684450, 69.527594

Баяғыда бір қарапайым адамның Баршын деген қызы болыпты. Ай десе аузы, күн десе көзі бар дегендей керемет сұлу, әрі ақылды қыз болған екен. Содан бір уақыттарда бойжеткен қызға жан-жақтан құдалық басталады. Бірақ әкесі «Бала әлі жас. Кезі келгенде өзі қалағанына беремін»,—деп ыңғай бермейді. Менменсіп келген талай сарбаздардың тауы шағылып қайтады. Өкінішке орай, әлгілердің арасынан сөзге түсінбес дүлейлері де кездеседі. Тек қара күшке сеніп, қайтсе де қызды қолға түсірмек болады. Сөйтіп, аңдуға кіріседі. Бір күні түнде дүзге шыққан Баршынды бір еңгезердей ер адам атқа өңгеріп ала жөнеледі. Бір сайға алып барып қол-аяғын шешкенде Баршын байғұс: «Ағатай-ай, мендей қарындасыңыз бар шығар. Аяй көріңіз. Арымды таптамаңыз»,—деп жалына шырылдайды. Оған көнген дүлей бар ма? Баршынды жерге алып ұрады. Сонда Баршын әлгі дүлейдің қынындағы қанжарды суырып алып, бір сәт те ойланбастан өз жүрегіне бойлата сұғып алады. Қаршадай қыздан мұны күтпеген дүлей зәре-құты қашып тұра жөнеледі. Не болғанын таңертең бірақ білген әке-шеше, ағайын-туған арын арашалап опат болған ару Баршынды ақ жауып, арулап қойған екен. Содан бері ол жер Баршын бейіті деп аталады.

 

55

Жанабек мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Керек селосынынң аумағында, Қарақойын селолық округі.

49.883354, 68.853135

 

56

Әбілқасым мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Жанбөбек селосынан СБ-17 шм жерде, қарақойын селолық округі.

49.880257, 68.851163

 

57

Байжан мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Аққолқа селосынан СБ-қа 1 шм жерде, Қарақойын селолық округі.

49.874684, 68.852096

 

58

Құдабай мазары,ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Жанбөбек селосындағы қазіргі заман зираттары аумағында, Қарақойын селолық округі.

49.873453, 68.856361

 

59

Шонжар мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қали селосынан 4,5 шм жерде, қазақ зиратының қоршауында, Аршалы селолық округі.

49.309960, 69.856134

 

60

Алтын мазары,  ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қали селосынан 4,5 шм жерде, қазақ зиратының қоршауында, Аршалы селолық округі.

49.309764, 69.856595

 

61

Байзақ мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қали селосынан 4,5 шм жерде, қазақ зиратының қоршауында, Аршалы селолық округі.

49.309162, 69.854621

 

62

Рақым мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Қали селосынан 4,5 шм жерде, қазақ зиратының қоршауында, Аршалы селолық округі.

49.309821, 69.854992

 

63

Тоғыл мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Аршалы селосынан О-ке 35 шм жерде, Аршалы селолық округі.

49.312815, 69.864256

 

64

Иса-Қаймақ мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршино селосынан С-ке 12 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.705294, 69.514194

 

65

Жақан мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Талдысай селосынан СШ-қа 2 шм жерде, Талдысай селолық округі.

49.474631, 69.103230

 

 

66

Тасмола 1 мазары,  ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Отарбай селосынан О-ке 7 шм жерде, Құланөтпес селолық округі.

50.152422, 69.515506

 

67

Тасмола 2 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Отарбай селосынан О-ке 7 шм жерде, Құланөтпес селолық округі.

50.167873, 69.528981

 

68

Тасмола 3 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Отарбай селосынан О-ке 7 шм жерде, Құланөтпес селолық округі.

50.168450, 69.529410

 

69

Жаманкөң 1 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршын селосынан ОШ-қа 15 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.683361, 69.483483

 

70

Жаманкөң 2 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршын селосынан ОШ-қа 15 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.692537, 69.481638

 

71

Жаманкөң 3 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршын селосынан ОШ-қа 15 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.696701, 69.472067

 

72

Жаманкөң 4 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баршын селосынан ОШ-қа 15 шм жерде, Баршын селолық округі.

49.696313, 69.473140

 

73

Байбол 1 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баянбай селосынан О-ке 28 шм жерде, соналы селолық округі.

49.958113, 70.282790

 

74

Байбол 2 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баянбай селосынан О-ке 28 шм жерде, соналы селолық округі.

49.958058, 70.282275

 

75

Байбол 3 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баянбай селосынан О-ке 28 шм жерде, соналы селолық округі.

49.958209, 70.281910

 

76

Байбол 4 мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Баянбай селосынан О-ке 28 шм жерде, соналы селолық округі.

49.958430, 70.280709

 

77

Құсайын мазары, ХVІІІ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Үшқағыл селосынан ОШ-қа 25 шм жерде, Аршалы селолық округі.

49.337045, 69.876776

 

78

Хантыбай мазары,ХІХ ғ

Қалақұрылысы және архитерктура

Қали селосынан С-ке 2 шм жерде, Аршалы селолық округі.

49.295030, 69.863880

 

79

Жанбөбек мазары, ХVІІІ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Керей селосынан Ш-қа 200 м жерде, Қарақойын селолық округі.

49.896473, 68.862256

 

80

Қолбай мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Талдысай селосынан Б-қа 38 шм жерде, Талдысай селолық округі.

49.458718, 69.061225

 

81

Омар мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Талдысай селосынан Б-қа 35 шм жерде, Талдысай селолық округі.

49.478854, 69.065989

 

82

Жансейіт мазары, (Айдапкел), ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Талдысай селосынан Б-қа 40 шм жерде, Талдысай селолық округі.

49.478185, 69.059101

 

83

Смағұл мазары, ХІХ ғ.

Қалақұрылысы және архитерктура

Талдысай селосындағы, Қызыл үй орнынан 400 м жерде Талдысай селолық округі.

49.472496, 69.097618

 

84

Мөңке-әулие зираты, ескерткіші Тікенекті ауылы.

Археология

Тікенекті ауылынан оңтүстіктен батысқа қарай 2,5 шм жерде

49,0650615, 69,3583621

Ертеректе, басқа да қазақ руларындай, Қуандық баласы Бөршілер де жазғы салым оңтүстіктегі Қаратаудың етегін жайласа, қыс түсе Арқаға қайта көшіп-қонып жүреді екен. Осындай бір көші-қон болған кезде қазіргі Сарыөзен жерімен өтіпті.  Көштің ішінде Мөңке әулие (азан шақырып қойған аты-Көмке болады). Шаршағандарын басу үшін Бүгенекті деген жерге келгенде, бұлаққа жақын таман орналасып, қонып қалады екен. Мөңке әулие таң намазына тұрып, түзге шығып бара жатса, әлгі бұлақтың басында ойнап жүрген он шақты жас бала періштелерді көреді. Содан ел тұрған соң Мөңке әулие қысқа таман қайтқан кезде мен о дүниелік болады екенмін. Сендер мені осы шоқының етегіне қоярсыңдар деп өсиет айтады. Шынымен де, Мөңке әулие қайтар жолда дүние салып, өсиеті бойынша Бүгенектідегі бір шоқының етегіне бұлаққа таяу жерге қойған екен.

85

Базар Батыр Есұлы қорымы

Тікенекті ауылы

Археология

Тікенекті ауылынан оңтүстіктен батысқа  қарай 2,5 шм жерде

49,0650615, 69,3583621

Базар Есұлы (ХIХ)-Кенесары ханның қозғалысы қатысқан батыр, ақын. Ақмола өңірінде дүниеге келіп, бүгіңгі Жамбыл облысы Мойынқұм ауданында қайтыс болған.  Әліке батырдың ағасы. Әкесі –Ес батыр, шешесі-Мамай батырдың қызы. Көтерілісшілердің жеке қолын бастап, ханның жауапты тапсырмаларын орындаған.  Базар ақын айтты деген өлең жолдары халық жадында сақталған. Зираты Қарағанды облысы Теңіз ауданы Сарыөзен ауылының батысындағы Тікенекті қорымында.

86

Әліке Батыр зираты, қорымы

Тікенекті ауылы

 

Археология

Тікенекті ауылынан оңтүстіктен батысқа қарай 2,5 шм жерде

49,0650615, 69,3583621

Әліке батыр (XIXғ) – Кенесары ханның қозғалысына қатысқан батыр, Базар Батырдың туған бауыры. Әкесі –Ес батыр, шешесі-Мамай батырдың қарындасы. Ағыбай, Байтабын батырлар сияқты Базар Батырмен бірге көтерілісшілердің жекелеген қолын бастап, ханның жауапты тапсырмаларын орындап тұрған. Зираты Қарағанды облысы Теңіз ауданы Сарыөзен ауылының батысындағы Тікенекті қорымында.

Құжаттын есеп номері : Қарағанды облысының әкімдігінің 2020 жылғы 17 қарашадағы № 73/01 қаулысы. Қарағанды облысының Әділет департаментінде 2020 жылғы 20 қарашада № 6094 болып тіркелді

Нұра ауданында орнатылғанмонументтік (мүсін) өнері

ескерткіштері тізімі

Ескерткіш атауы

Орналасқан жері

Құрылған жылы

1.       

Кәрім Мыңбаевқа арналған бюст

Нұра  кенті,

 С.Сейфуллин көшесі

2007 жыл

2.       

Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне арналған меморалды нысан ескерткіш

Нұра  кенті,

Тәуелсіздік көшесі

2008 жыл

3.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш (Обелиск)

Қайнар ауылы

2005 жыл

4.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Ахмет ауылы

1985 жыл

5.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш тақта

Зеречное ауылы

2009 ауыл

6.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Кертінді ауылы

1970 жыл

7.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Байтуған ауылы

2009 жыл

8.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Жарапай ауылы

1968 жыл

9.       

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Изенді ауылы, Боқаева 17

1971 жыл

10.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Ақмешіт ауылы

1985 жыл

11.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Егінді ауылы, мәдениет үйінің аланында орнатылған

2009 жыл

12.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Құланөтпес ауылы,  саябақ аумағында орнатылған

1987 жыл

13.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Баршын ауылы

1995  жыл

14.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Қантай ауылы

1998 жыл

15.  

Сәкен Сейфуллин ескерткіші

Нұра  кенті,

Кәрім Мыңбаев көшесі

2012 жыл

16.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Шахтер ауылы,  мәдениет үйінің аланында орнатылған

2014 жыл

17.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

К. Мыңбаев ауылы, Бейбітшілік к. 21,  мәдениет үйінің аланында орнатылған

1980 жылы орын ауыстырды,

2015 жыл

18.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Қарой ауылы,

Женіс саябағы

2015 жыл

19.  

ҰОС батыры М.Сүлейменов мүсін

Нұра  кенті,

Тәуелсіздік көшесі

2015 жыл

20.  

ҰОС батыры Семен Лебедев  мүсін 

Нұра  кенті

Тәуелсіздік көшесі

2015 жыл

21.  

ҰОС батырыИван Колодия  мүсін

Нұра  кенті

Тәуелсіздік көшесі

2015 жыл

22.  

Ауған соғысы ардагерлеріне арналған ескерткіш

Нұра кенті, интернационалист-жауынгерлер паркі

2017 жыл

23.  

Ұлы Отан соғысының ардагері, Даңқ орденінің толық кавалері, Қарағанды облысы мен Нұра ауданының құрметті азаматы, даңқты жерлесіміз Мүтәш Сүлейменовке орнатылған

ескерткіш тақта

Кертінді ауылы

2018 жыл

24.  

«Ұлы Отан соғысының Ардагерлері -1941-1945» мемориалды тақта

Мұзбел ауылы,

Тәуелсіздік көшесі

2019 жыл

25.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Көбетей ауылы, саябақ аумағында орнатылған

2019 жыл

26.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан

жауынгерлеріне арналған ескерткіш

Жаңа-Құрылыс ауылы

2022  жыл

27.  

Профессор  Болат Әбдікәрімовқа арналған бюст

Нұра кенті,  Б.Әбдікәрімов атындағы көпсалалы колледж алаңы

2023 жыл

28.  

1941-1945 Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш

Соналы ауылы

2023 жыл

 

Мемлекеттік бағдарламалар

Лисаков Жоғарғы Тобыл тарихы мен мәдениеті мұражайы 1991 жылы құрылған. Бастапқыда ол қалалық бюджеттен қаржыландырылатын Қостанай облыстық тарихи-өлкетану мұражайының дербес бөлімі ретінде әрекет етті. Лисаков мұражайы топтамасының негізін қала құраушы кәсіпорын-Лисаков тау - кен байыту комбинатының тарихи-өндірістік мұражайынан берілген қорлар құрады. Материалдарды Лисаковскідегі мұражай ісінің негізін қалаушы С.M. Ләпустина жинады.